Karbon Ayak İzi

 

     Karbon ayak izi; bir bireyin, kuruluşun, olayın veya ürünün doğrudan veya dolaylı olarak neden olduğu toplam sera gazı (GHG) emisyonudur. İnsan faaliyetlerinin çevre üzerindeki etkisi genellikle belirli bir faaliyetin karbon ayak izi olarak ifade edilir. Bu, bir ürünün veya sürecin tüm yaşam döngüsünden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının, iklim değişikliğiyle ilgili olduğu düşünülen emisyonlara özellikle dikkat edilerek değerlendirilmesi anlamına gelir.

       Araç taşımacılığı, enerji üretimi, inşaat ve diğer endüstriyel faaliyetler sırasında yakıt yakılması gibi insan faaliyetleri, başlıca CO2 emisyon kaynakları olarak kabul edilmiştir. Karbon ayak izini tahmin etmek, çeşitli faaliyetler, ürünler veya varlıklarla ilişkili toplam sera gazı (GHG) emisyonlarını hesaplamayı içerir. Tahmin yöntemi karmaşıklık ve doğruluk açısından basit elektronik tablodan kapsamlı yaşam döngüsü değerlendirmelerine kadar değişebilir. Süreç, değerlendirme kapsamını tanımlamayı, emisyon kaynaklarını belirlemeyi, ilgili verileri toplamayı ve emisyon faktörlerini kullanarak bunu bir karbondioksit eşdeğerine (CO2e) dönüştürmeyi kapsar.

       Faaliyet veya tüketim verilerini uygun emisyon faktörleriyle çarparak, her bir kaynaktan gelen emisyonlar hesaplanır. Bu emisyonların toplanması, tanımlanan kapsam için toplam karbon ayak izini sağlar. İklim değişikliği ve uzun vadeli sıcaklık artışları için karbon ayak izi yirmi birinci yüzyılın en büyük tehdidi olarak kabul edilir. Ormanların yok edilmesi ve ormanların yakılması gibi diğer arazi kullanım değişikliklerinin atmosferdeki GHG konsantrasyonlarını artırdığı yaygın olarak düşünülmektedir. Atmosferik atıkların önemli bir kaynağı olarak CO2, CH4, N2O, HCFC'ler ve ozon (O3) gibi çeşitli sera gazları tanımlanmıştır (Dünya Meteoroloji Örgütü, 2014). Başka bir deyişle, karbondioksit (CO2), küresel sera gazı emisyonlarının %63'ünü oluşturan en önemli insan kaynaklı sera gazı katkısıdır (Dünya Meteoroloji Örgütü, 2014). Karbon ayak izinin genel amacı, politika yapıcıları, işletmeleri ve diğer paydaşları bilgilendirmek amacıyla tedarik zincirlerindeki ana emisyon kaynaklarını belirlemek ve böylece emisyonları azaltacak önlemlerin alınmasını sağlamaktır. Tüketim davranışını değiştirmek amacıyla karbon ayak izleri tüketicilere karbon etiketleri aracılığıyla da iletilebilir.